به نوشابه بگو نه!

نويسنده: راسا حسنلو، مريم بخشي




وقتي مي پرسيم: «به نظر شما نوشيدن آب بهتر است يا نوشابه؟» اکثراً پاسخ مي دهند: «معلوم است که آب.» اما باز هم مي بينيم که مصرف نوشابه هاي گازدار همچنان رواج دارد و همچنان هستند افرادي که غذا بي نوشابه از گلويشان پايين نمي رود.
در اين صفحه عکس هايي را مي بينيد که در عرصه هاي مختلف، نوشابه هاي گازدار را با آب مقايسه کرده و در پايان، قضاوت به عهده خود شماست که واقعاً اين نوشابه ها خوردن دارند يا نه؟

آيامي دانستيد که...

سرانه مصرف نوشابه هاي گازدار در ايران 42 ليتر است. با مقايسه اين آمار با آمار ديگر کشورهاي جهان به اين نتيجه مي رسيم که ما در سرانه مصرف اين نوشيدني مقام اول را در جهان کسب کرده ايم.
افرادي که روزانه حداقل يک بطري نوشابه مصرف مي کنند، 83 درصد بيشتر از افرادي که در طول ماه فقط يک بطري نوشابه مي خورند، به ديابت مبتلا مي شوند. از اين رو، برخي از کارشناسان اسم نوشابه را گذاشته اند شکلات مايع!
نوشابه هاي گازدار به شدت چاق کننده هستند زيرا قند موجود در يک بطري نوشابه بيش از 300 ميلي گرم و 150 کيلوکالري انرژي دارد.
زنان شيرده هم جزو گروهي هستند که بايد دور نوشابه را خط بکشند چون نوشابه نه تنها داراي مواد مغذي نيست بلکه باعث از بين رفتن مواد مغذي موجود در شير مادر مي شود.
خوردن نوشابه پوسيدگي دندان را افزايش مي دهد. از اين رو، متخصصان دهان و دندان توصيه مي کنند که نوشابه را با ني مصرف کنيم تا تماس بين نوشابه و دندان ها به حداقل برسد. به علاوه بعد از مصرف نوشابه دهان را حداقل با آب بشوييم تا خطر پوسيدگي کم شود.
بخشي از کوتاه قدي بچه ها به مصرف نوشابه هاي گازدار برمي گردد زيرا نوجوان براي رشد قدي نياز به دريافت انواع ويتامين ها و املاح دارد و وقتي طبق آمار 14 درصد از مجموع انرژي دريافتي نوجوانان دختر از نوشابه هاي گازدار تأمين مي شود، بديهي که مواد لازم براي رشد قدي به بدن نرسد.
نوشابه باعث عدم جذب آهن مي شود و به اين ترتيب راه را براي ايجاد کم خوني همواره مي کند. بنابراين، خوردن نوشابه با کباب و يا جگر جذب آهن فراوان اين دو ماده غذايي را پايين مي آورد.

شما مي توانيد...

يک تکه استيک را در کاسه اي از نوشابه انداخته و بعد از دو روز ببينيد که اثري از استيک باقي نمي ماند.
لباس هاي چربتان را با نوشابه تميز کنيد. شما با همراهي اين نوشيدني يک مايع سفيد کنننده خواهيد ديد که با آن لکه هاي چربي به آساني از ميان مي روند.
رسوبات اطراف باتري ماشين تان را نيز با ريختن کمي نوشابه روي آنها کاملاً تميز کنيد.
کاسه دست شويي تان را با ريختن نوشابه در آن بعد از گذشت يک ساعت کاملاً پاک کنيد. اسيد سيتريک موجود در اين نوشيدني تمامي جرم هاي کاسه چيني را از ميان مي برد.
لکه هاي ناشي از زنگ زدگي قالپاق هاي ماشين تان را نيز با قرار دادن در نوشابه از بين ببريد.
مقداري از نوشابه را در يک ماهي تابه ريخته همبرگري را که در فويل آلومينيومي پيچيده ايد در آن انداخته و حرارت دهيد. بعد از 30 دقيقه مي بينيد که چيزي از فويل و نهايتاً همبرگر باقي نخواهد ماند.
نوشابه جزيي فعال به نام اسيدفسفريک دارد. اگر تکه اي از ناخن خود را در نوشابه بيندازيد، بعد از 4 روز اثري از آن باقي نخواهد ماند و اين موضوع به وجود اسيد فسفريک باز مي گردد. اين ترکيب به همين ترتيب، کلسيم استخوان ها را نيز حل کرده و پوکي استخوان را موجب خواهد شد.
20 سال است که توزيع کنندگان نوشابه هاي براي تميز کردن موتور کاميون شان از اين نوشيدني استفاده مي کنند.
با پارچه اي که به نوشابه آغشته شده است، روي پيچ زنگ زده اي که باز نمي شود، کشيده و بعد از چند دقيقه آن را به راحتي باز مي کنيد.

وقتي يک نوشابه مي خوريد، چه اتفاقي مي افتد؟

10 دقيقه بعد

10 قاشق چايخوري شکر وارد بدن تان مي شود. مي دانيد چرا با وجود خوردن اين حجم شکر دچار استفراغ نمي شويد؟ چون اسيد فسفريک، طعم آن را کمي مي گيرد و شيريني اش را خنثي مي کند.

20 دقيقه بعد

قند خون تان بالا مي رود و به ترشح ناگهاني و يک جاي انسولين منجر مي شود. کبدتان شروع مي کند به تبديل قند به چربي تا قندخون، بيشتر از اين بالا نرود.

40 دقيقه بعد

حالا ديگر جذب کافئين کامل شده، مردمک هاي تان گشاد مي شود، فشار خون تان بالا مي رود و در پاسخ به اين حالت، کبدتان قند را به داخل جريان خون رها مي کند. گيرنده هاي آدنوزين مغز حالا بلوک مي شوند تا از احساس خواب آلودگي جلوگيري کنند.

45 دقيقه بعد

ترشح دوپامين افزايش پيدا مي کندو مراکز خاصي در مغز، که حالت سرخوشي ايجاد مي کنند، تحريک مي شوند. اين همان مکانيسمي است که در مصرف هرويين به ايجاد سرخوشي منجر مي شود.

60 دقيقه بعد

اسيدفسفريک مودجود در نوشابه، داخل روده کوچک، به کلسيم، منيزيم و روي مي چسبد. متابوليسم بدن افزايش پيدا مي کند. ميزان بالاي قند خون و شيرين کننده هاي مصنوعي، دفع هر چه بيشتر کلسيم را از طريق ادرار باعث مي شوند.

مدتي بعدتر

کافئين در نقش يک داروي مدر (ادرا آور) وارد عمل مي شود. حالا ديگر کلسيم و منيزيم و روي که قرار بود جذب بدن شود ، بيش از پيش از طريق ادرار دفع مي شود و به همراه آن مقادير زيادي آب، سديم و ديگر الکتروليت ها نيز از دست مي رود.

... و بالاخره

کم کم آن غوغايب که در بدن تان ايجاد شده بود فروکش مي کند و نوبت به افت قند مي رسد. در اين مرحله يا خيلي حساس و تحريک پذير مي شويد يا خيلي کرخت و بي حال. حالا ديگر تمام آن آبي را که از طريق نوشابه وارد بدن خود کرده بوديد، دفع کرده ايد؛ آبي که مي شد به جاي اسيد و کافئين و شکر، حاوي مواد مفيدي براي بدن تان باشد. تا چند ساعت بعد اثر کافئين هم از بين مي رود و شما هوس يک نوشابه ديگر مي کنيد.
منبع:هفته نامه سلامت شماره 229